Je kent ze vast wel: de mooie plaatjes van de Douro streek. Prachtige vergezichten met hoge steile terrassen met wijnranken, hoog boven de Douro uitstijgend. De rivier de Douro kronkelt zich hier een weg tussen de bergwanden door, ontsprongen in Spanje om tot slot bij de havenstad Porto uit te monden in de Atlantische Oceaan. Aan het begin van deze eeuw zijn de terrasvormige wijngaarden door UNESCO uitgeroepen tot werelderfgoed.

Van welke druivenrassen wordt port gemaakt?

Port heeft een alcoholpercentage tussen de 18 en 20% en wordt gemaakt van blauwe en witte druiven die door het Instituto dos Vinhos do  Douro e Porto daarvoor zijn aangemerkt. De meest bekende blauwe druivenrassen zijn  tourigna nacional, tinta roriz, tinta barroca en touriga franca. Van de witte druivenrassen  worden gouveio, malvasia fina, moscatel galego en rabigato veel gebruikt. 

Wereldwijd wordt deze lekkere drank geserveerd als dessertwijn, digestief of aperitief. De productie van port en wijn in deze streek gaat terug naar de 13e en 14e eeuw en daarmee is het een van de oudste wijnstreken van Europa. Deze zoete wijn heeft een beschermde herkomstbenaming en  mag uitsluitend gemaakt worden in de daarvoor aangewezen gebieden rond de Douro in Portugal en volgens een classificatiesysteem waaraan strenge eisen zijn verbonden.

Historie van port en Porto

In de havenstad Porto werd in vroeger tijden wijn aan boord geladen van de vele schepen die richting Engeland voeren. De Engelsen, die in die tijd, overhooplagen met de Fransen, zochten dus een andere markt om hun wijn in te kopen. Portugal was te bevaren en de wijnen waren goed van kwaliteit. Om de Portugese wijn tijdens de overtocht goed te kunnen conserveren, werd aan het einde van de vinificatie (wijnbereiding) brandewijn toegevoegd. Uiteraard werd het alcoholpercentage fors hoger, maar de wijn zelf werd niet zoeter. Pas aan het einde van de 18e eeuw werd tijdens de vergisting brandewijn toegevoegd waardoor de vergisting automatisch werd gestopt en er dus restsuiker achterbleef.

Hoe werkt de bereiding van port?

Na de pluk worden de druiven bij aankomst op de quinta direct verwerkt. Nadat de druiven ontsteeld zijn (geheel of gedeeltelijk), worden de druiven in de lagares met de voet getreden. Lagares zijn lage kuipen van graniet, waarin een team van mannen en vrouwen gearmd de druiven met hun voeten kneuzen. Hierdoor knakken de druiven open en kunnen kleur- geur- en smaakstoffen worden afgegeven aan de most. Deze zware klus wordt tot op de dag van vandaag door verschillende porthuizen nog steeds gehanteerd. Door de grotere porthuizen wordt echter gebruik gemaakt van machines, om zodoende het proces te versnellen.Na een paar dagen start de alcoholische gisting. De massa begint te bubbelen en de schilletjes en alle andere losse delen komen bovenop de kuip te drijven. Deze hoed wordt regelmatig door het sap heen geroerd om ervoor te zorgen dat er zoveel mogelijk kleur en aroma’s te verkrijgen. Zodra de wijnboer de most goed genoeg van kwaliteit vindt en afhankelijk van de beoogde stijl (zoet, halfzoet) bepaalt hij het moment waarop de brandewijn wordt toegevoegd. Hierna kan de wijn op vat.

Wat zijn Quinta’s?

In Portugal heet een bedrijf dat druiven verbouwd 'Quinta'. De meeste quintas verkopen hun druiven aan de (grote) porthuizen. Slecht een handjevol bedrijven produceren zelf hun port, zoals Quinta da Santa Eufemia.

Wie mag port produceren?

In de Douro Vallei is een gedeelte van de wijngaarden, ca. 26000ha in totaal, goedgekeurd voor de productie van port. Het zijn dus de wijngaarden waar de port producent gebruik van maakt die goedkeuring krijgen en niet de port zelf. Het instituut dat zorgt voor deze goedkeuring en het classificatiesysteem beheert heet 'Instituto dos Vinhos do Dour e Porto' (IVDP). Zij zien er tevens op toe dat de toegestande opbrengsten niet worden overschreden. De Markies van Pombal is de grondlegger van het kwaliteitssysteem dat in het midden van de 18e eeuw is ontstaan. In die tijd werd de porthandel gedomineerd door de Britten, waardoor zij grote invloed hadden op de prijs van de druiven. Na gevallen van fraude en vervalsing ging het snel bergafwaarts met de porthandel. De Markies greep fors in door de Douro Wine Company op te richten. Hiermee verkregen de Portugezen het recht om controles uit te oefenen en bepaalde verordeningen uit te schijven. Daarnaast werd ook scherp gekeken naar de wijngaarden zelf. De bodem van de Douro vallei bestaat uit graniet en is erg steil, waardoor het bewerken van de grond uiterst moeilijk is.

De Markies is gestart met het uitgeven van licenties aan de verbouwers van druiven en stelde een quota ('beneficio') vast om ervoor te zorgen dat de port markt niet verzadigd raakte en ook de kwaliteit omhoog ging. Het quota wijzigt per jaar en is afhankelijk van wisselende omstandigheden. Nu geeft het IVDP jaarlijks op basis van een waardering van A (hoogste) tot en met F (laagste). Op basis van de toegekende waardering mag een wijnboer een toegestane hoeveelheid druiven produceren. De wijngaarden krijgen verder punten toegekend binnen deze categorieën gebaseerd op de kwaliteit van de bodem en het klimaat. Deze worden bij elkaar opgeteld. Hoe hoger de score, des te hoger de classificatie, des te meer port.

Porto en Vila Nova de Gaia

Wie wel eens een bezoekje heeft gebracht aan de mooie stad Porto ziet dat de stad in tweeën is gedeeld: aan de ene kant van de rivier is Porto, aan de andere kant vinden we Vila Nova de  Gaia. Deze laatste werd vroeger gebruikt om de geproduceerde port op te slaan, omdat de temperatuur in de heuvels te ver opliep en de port niet goed bewaard kon  worden. Tegenwoordig zijn nagenoeg alle porthuizen vertegenwoordigd in dit gedeelte   van porto. De huizen laten de toeristen en handelaren graag kennis maken met hun product. Een echte aanrader voor alle portliefhebbers en de Portugese keuken!

Welke verschillende soorten port zijn er?

Port is er in verschillende soorten. De meest voorkomende zijn ruby, tawny, witte port, lbv, vintage en rosé port. Werkhovin Wijnkopers heeft een leuk port assortiment, waarbij wij gekozen hebben voor Quinta da Santa Eufemia.

Werkhovin heeft voor iedereen een geschikte port

Bij Werkhovin Wijnkopers vind je een mooi assortiment portwijnen voor elk budget. Gebruik de wijnselectiehulp en vind de wijn die je zoekt. Niet gevonden wat je zoekt? Niet getreurd, neem gewoon contact met ons op, want dan krijg je telefonisch een persoonlijk advies. Ben je in de buurt van Kerkdriel? Kom dan gezellig langs in onze winkel en proef voor je aankoop de port van je keuze. Zo gemakkelijk gaat dat!